Summer Camp: De aftrap

Woensdag 10 augustus

Al vroeg (5:30 uur) worden we (getooid met slaapmaskers en oordoppen) gewekt door de luidruchtige Rwandezen, die bij het doorkomen van het morgenlicht, meteen op vol volume gaan. Als je wakker wordt, kun je uit twee opties kiezen: badkamer 1, met een toilet dat niet uit zichzelf doorspoelt, een wastafel met kranen zonder water en een douche met weliswaar een rode en blauwe kraan, maar waar bij allebei hetzelfde water uitkomt: koud. Badkamer 2 beschikt wel over een wastafel met water (en spiegel!), een douche (zie badkamer 1), een doucheslang die met Hollandse ducttape is vastgezet en een toilet, dat wel gewoon doorspoelt. Deze badkamer heeft alleen geen slot, dus al snel na aankomst volgden hier Hollandse maatregelen: een kartonnetje “bezet/vrij” op de deur. Misschien ook wel wat te enthousiast om te verwachten dat een kantoor twintig jongeren uit Nederland goed kan huisvesten en sanitair kan bieden… Loop je vanuit de badkamer terug, dan kom je al slalommend door onze bagage uit bij de grote ‘slaapzaal’, waar vijf stapelbedden klem tegen elkaar aan geschoven staan. De dames hebben een kamer met raamzicht, maar zonder gordijnen. Ze liggen dag en nacht in een soort etalage. Zodra het merendeel wakker is en Conny verbinding maakt met haar jarige Nico, zetten we massaal “lang zal hij leven” in.

Nadat alle twintig gedoucht, gewassen, getoiletteerd en opgemaakt zijn, arriveren we rond 8:00 uur in de centrale eetzaal. Koffie (Yesss!), thee, suiker, natuurlijk een omelet en speciaal voor ons gehaalde bruine broodjes. Deze zijn helaas alleen maar bruin aan de buitenkant, het blijken ‘gewone’ witte puntjes te zijn met een bruin uiterlijk. Dit moeten we volgende keer maar wat beter uitleggen als we vragen om bruin brood. Inmiddels druppelen ook de deelnemende jongeren vanuit Huye en Kigali op het kamp binnen en aangezien de jongeren uit Remera gisterenavond laat arriveerden, zijn we nu helemaal compleet voor het summer camp. Maar eerst nog even tijd voor een kringgesprek met onze eigen groep, om de indrukken van de eerdere dagen een plekje te geven. We doen eerst een rondje gevoelens en emoties, want negen dagen met elkaar op reis door Afrika, dat vraagt veel van iedereen. Door middel van vragen als: “wat laat je achter”, “wat neem je mee naar deze plaats” en “wat wil je veranderen”,  krijgen we mooie inzichten en nieuwe energie om het summer camp mee te starten.

Samuel is gekomen en verzorgt de aftrap. Alle jongeren worden in vijf groepen van acht personen verdeeld, dus elke groep heeft zo’n drie à vier Nederlandse jongeren. Ze verzinnen een groepsnaam, een yell, logo of teken en leren elkaar over en weer vijf woordjes (Nederlands-Kinyarwanda en vice versa). Het zorgt ervoor dat er al snel een leuke gezellige sfeer ontstaat. Voor de lunch presenteert elke groep zich en natuurlijk hilariteit alom als Rwandese jongeren “hagelslag”, “stroopwafels”, “goedemorgen” en “Terschelling” proberen uit te spreken. Natuurlijk klinken onze “Mwaramutse en yego” ook niet zoals ze horen te zijn. Omdat tijdens het kamp alles samen wordt gedaan, heeft één groep een lunch voorbereid. Deze keer geen rijst, maar pasta met een soort pindasaus. Hier en daar klinkt zelfs: “het eten gaat eigenlijk steeds lekkerder smaken.”

Voor 14:30 uur staat een potje voetbal gepland. Omdat we tijdens de gesprekken allemaal in de eetzaal zitten, heeft Joost de groepsbezittingen beschermd door het ‘kantoorpand’ op slot te doen. Dat blijkt niet zo slim. Als we ons willen omkleden, blijkt het slot niet meer open te kunnen. Verder is het pand zo goed beschermd, dat er geen luikje of raam is waar een muis -laat staan een mens- doorheen kan. Drie werkmannen komen, die onder toeziend oog van twintig muzungu’s, het slot openbreken. Een half uur later een groot gejuich. Maar deze slotenmakers zullen weinig verdienen als inbrekers, zoveel moeite kost het hen om binnen te komen!

Verderop ligt een open vlakte met twee doelen, dat doorgaat als voetbalveld. Over een grasmat kun je nauwelijks spreken, laat staan dat het vlak is, want het is bezaaid met gaten en hobbels. In vier groepen spelen we tegen elkaar, ook nu gemixt. Dat levert een botsing van culturen op. In Rwanda is totaalvoetbal niet doorgedrongen. Tussen de samenspelende Nederlanders dribbelen solerende Rwandezen door, die maar één doel en richting kennen: zo snel en zo weinig samenspelend mogelijk naar voren. Emma maakt de sier, als voetballende vrouw, waarvan men vindt dat ze voetbalt als een man. Mag je haar nu wel of niet tackelen? Saskia krijgt in het veld van de Rwandese tegenstander te horen: “I want to beat you” en de schrik slaat haar om het hart. Wil hij mij echt slaan??? Al snel wordt echter duidelijk dat ze “verslagen” dient te worden. Nadat alle stofwolken zijn opgetrokken, komt er een team als winnaar uit de bus. Het team met daarin onder anderen Thijmen, Jelle en Merel heeft na 25 Afrikaanse minuten (ongeveer drie kwartier) één doelpunt meer gemaakt. Door de vakjury wordt Luuk uitgeroepen als de beste veldspeler van de muzungu’s. Thijmen krijgt het doelpunt van de week achter zijn naam.

Bij terugkomst wacht ons opnieuw de pindasaus, maar deze keer als diner geserveerd met rijst. Nu is het onze beurt om de Rwandezen te laten schrikken. Als Wiebe en Thijmen “Wij gaan op de berenjacht” inzetten, klepperen de golfplaten op het dak. Wat een volume komt daar uit. Eén voor één verlaten de Rwandezen de eetzaal. Later op de avond zitten we in het schijnsel van maan en sterren buiten en praten we over nog meer overeenkomsten en verschillen in de beide culturen door. Heel veel thema’s komen voorbij, zoals geloof, kansen, uitdagingen, onderwijs, opvoeding, drugs en social media. Bij het onderdeel opvoeding blijken verrassend veel overeenkomsten te zijn. Zowel in Nederland als in Rwanda ervaren jongeren vergelijkbare problemen/frustraties in de relatie met hun ouders. Tegen 21:30 uur sluiten we de avond af, waarna op diverse plekken op het terrein het gesprek nog verder gaat. Eén groepje luistert lekkere ‘wereldse’ muziek, maar daar direct naast volgt een ander groepje onder leiding van pastor Joost ‘Summercamp catechese’ rondom hun eigen (geloofs)vragen. Een ander deel ’tuttert’ al op de slaapzaal. Om 23:15 uur draaien wij (Joost en Conny) de ‘morning devotion’ nog ff snel in elkaar en dan gaat toch echt het licht uit. Dag 1 van het Summer Camp zit erop. Unareneze (slaap lekker)!

Conny Middelkoop en Joost Schelling.